Hot Topic

Heel veel is er al over gezegd deze week. Geluiden over en weer. Het NRC artikel waarin 2 diëtisten, Merel von Carlsburg en Tessa Moorman, vertellen over hun bedrijf The Green Happiness. Hoe zij hun kennis en mening delen over gezonde voeding én grotendeels plantaardige voeding delen op hun website en via Facebook, Instagram, Twitter en Snapchat. Ze zijn mooi, jong, hip, succesvol, laten veel van zich horen op dus heel veel plekken en hebben daardoor veel volgers. Tot dusver niets aan de hand. Een weergaloos succesverhaal over een hot topic als gezonde voeding met het beroep van diëtist in de spotlights! Wat wil je nog meer?

Het probleem is dat de adviezen die ze geven en de uitleg daarbij hoe bijvoorbeeld de vertering in het menselijk lichaam werkt, niet kloppen. En dat is waar de schoen /stiletto wringt. Deze diëtisten zetten zich in de markt als dieetgoeroe’s en ongelukkigerwijs praten ze ook zo. In het gesprek met Humberto Tan in RTL Late Night (maandag 19 september) vliegen onjuistheden over de tafel.

Ik lees in de vervolgartikelen, 1 en 2 die NRC deze week plaatste, reacties van andere diëtisten. Baukje de Boer, diëtist, blogger en student gezondheidswetenschapper, geeft heel terecht aan: “Diëtisten gruwelen ervan. Want veel adviezen van die goeroes kloppen niet.  Als wij [diëtisten] ons niet profileren, snap ik dat mensen het verschil tussen ons en al die dieetgoeroes niet zien. In haar blog schrijft zij: “Een diëtist heeft juist, in tegenstelling tot de meeste goeroes, voedingscoaches en boekenschrijvers een vierjarige opleiding gehad. Waarin ook aandacht wordt besteed aan hoe je je adviezen wetenschappelijk onderbouwt en vooral ook wetenschappelijke literatuur juist interpreteert.”

Zeer gelukkig word ik er ook van als Marijke Berkenpas (diëtist en voedingswetenschapper) aan het woord komt. Eindelijk! Mijn collega’s en ik zijn zó blij met haar website https://www.iamafoodie.nl/ en haar boek Eet als een Expert. Wél de aandacht voor gezonde voeding in Social Media, leuk, mooi, hip vormgegeven, maar alleen maar informatie die no-nonsens is en wetenschappelijk onderbouwd, náást de praktisch heel goede uitvoerbaarheid. Zij geeft aan dat ook is wat ze miste, dat wetenschap en goede adviezen over voeding nooit gepaard gingen met een mooie vormgeving, sexy boodschap of mooi jasje. “De twintig wetenschappers die aan I’m a foodie meewerken, doen dat naast hun fulltime baan. Dat is best een opgave. „Diëtisten zijn al dagen aan hun spreekuren kwijt. Voedselgoeroes zijn dag en nacht met hun zichtbaarheid bezig. Zij hebben hun boodschap vercommercialiseerd.”

In plaats van moddergooien en bashen van Merel von Carlsburg en Tessa Moorman wat ik in diverse social media zag (en eerlijk is eerlijk, mijn eerste reactie was ook zo) vind ik dat we wél al verenigd zijn; namelijk met ons beroep, onze passie voor voeding en gezondheid. En oké, het zou heel fijn zijn als de twee dames er nog eens een fysiologieboek op naslaan. Het feit dat voeding een hot topic is, dat er veel aandacht voor is in (sociale) media én dat het een groeiende groep van diëtisten is die op een hele mooie manier voeding bij een groter publiek zeer smaakvol in beeld komt, is alleen maar heel mooi.

 

Bodemdrift

Ik zit met iemand te praten in de lunchpauze op mijn werk. We hebben het over de zomervakantie en opeens vertelt ze me dat ze na de vakantie begonnen is met afvallen. Haar gewicht was geleidelijk opgelopen en dat wilde ze nu weer terugdraaien. Ze benoemt dat ze een gezonde eter is maar wel enorm kan snoepen. Vooral dropjes. Maar ik heb geen bodemdrift meer, zegt ze er achteraan. Bodemdrift?! Ik heb hier nog nooit van gehoord. Ze ziet denk ik de vraagtekens op mijn gezicht. De zak hoeft niet meer leeg, voegt ze eraan toe.

Aha! Dat ken ik natuurlijk wel van de cliënten op het spreekuur. Dóóreten tot de verpakking leeg is. Jezelf niet kunnen bedwingen, eetdrang wordt het soms door mensen ook wel genoemd of craving (hunkeren). Er zijn meerdere verklaringen voor die bodemdrift.

Smaak is de eerste. Wij mensen hebben een voorkeur voor zout, zoet en vet. Vandaar dat we die bodemdrift wél hebben met chips, drop, snoep, chocolade en koekjes en maar zelden met een verpakking rauwkost of een zak appels. En fabrikanten weten precies in welke hoeveelheden en verhoudingen ze dit in hun product moeten verwerken. Daar schreef ik eerder al eens over. We noemen dit bliss point.

De tweede verklaring is contrast. In kleur, mondgevoel en smaak. Krokant, smeltend, zout, zoet. Denk hierbij aan de gekleurde M&M’s. Als ze allemaal dezelfde kleur hadden, zouden we er minder van eten. Denk bij contrast in smaak aan melkchocolade met caramel en zeezout.

Een derde verklaring is herinnering. Sommige soorten eten roepen een gevoel van veiligheid, vertrouwdheid, troost of nostalgie op. Daardoor vind je het zo lekker. Of ben je het gewoon gewend geraakt zodat je niet meer zonder kunt.

Dan is er nog verveling en onbewust eten. Denk hierbij aan bankhangen en tv kijken. Je gedachten zijn niet bij wat je aan het eten bent. Je kijkt tv en grabbelt af en toe in de zak, het schaaltje of de verpakking naast je. Dan kan het ineens zo zijn dat je in de leegte zit te graaien. Het is al op voordat je het weet.

Een ander fenomeen, wat ik hieraan wél vind linken, is het leeg eten van je bord. Ook dat is iets wat ik vaak hoor op het spreekuur. Dat doe je vaak óók uit automatisme, of met de gedachte als je genoeg hebt gehad dat je dan denkt: ach, wat zijn nou 3-4 laatste hapjes? Of het is zo lekker dat je niet kunt stoppen met eten, of je vindt het jammer om het weg te gooien (van jezelf en/of van je kinderen), of uit beleefdheid of omdat je zo bent opgevoed (denk met name aan de 60+ generatie).

Hoe kom je af van bodemdrift? Door bewust te kiezen en te eten. Denk na bij elke hap die je in je mond stopt. Ga niet eten terwijl je ook nog andere dingen ‘even snel’ aan het doen bent. Kies een vaste plek om te eten. Kies vooraf een portiegrootte waarmee je tevreden bent en doe dat in een schaaltje. Die tevredenheid is tweeledig: blij zijn met dit extraatje én blij zijn dat je de bodem van de verpakking niet bereikt.