“Eigenlijk
is afvallen zo makkelijk. Gewoon 4x wit vermijden.” De uitspraak komt van een
Turkse cliënt op het spreekuur. Zelf heb ik nog nooit van deze methode (?)
gehoord, dus ik vraag of ze er wat over wil uitleggen. Ze vertelt dat het in de
Turkse gemeenschap iets heel normaals is, dat 4x wit vermijden om af te vallen.
En die vier witte dingen zijn suiker, zout, boter en meel.
Goh,
wat een fijne simpele manier om dingen uit te leggen. En wij diëtisten maar
moeilijk doen met het hele verhaal van de koolhydraten en de vetten. Waar zit
het in, hoe herken je het en welke
effecten hebben ze in het lichaam. Nee, dan is vier keer wit toch wel een heel
andere insteek. Uiteindelijk wordt hetzelfde bedoeld en hetzelfde bereikt.
Diëtisten
vinden het fijn om dingen goed uit te leggen aan mensen. Hoe werkt ons lichaam;
hoe gaan dingen goed en hoe gaan dingen fout. Denk aan het ontstaan van
diabetes, de verhoogde bloedglucose, de vaatschade die het oplevert en dientengevolge
de complicaties op lange termijn. Dat dat soms een heel moeilijk en ingewikkeld
verhaal is, dat weten we wel. Maar we willen het toch wel graag vertellen. Het
wordt nóg ingewikkelder als er een taalbarrière is. Onze cliënten zeggen dat
vaak zelf al: “zeg maar gewoon wat ik moet doen”.
Dat
zeggen wat iemand moet doen en vervolgens een dieetlijstje meegeven, dat doen
we niet graag. Dat komt doordat er aan een dieet (en ook het volgen van een
dieetlijstje van de diëtist) altijd een begin en een einde zit. Ik las daar
laatst een mooie uitspraak over: A lifestyle
doesn't have an endpoint. A diet does.
En dat is nou juist waar het probleem zit in horen van een ander wat je moet
doen. Als je begrijpt waaróm je iets doet, dan kun je het je eigen maken.
Ik zie
wel dat je met 4x wit een soort middenweg vindt. Je legt het niet helemaal uit,
maar mensen weten wel wat ze moeten doen. En als het goed is, vinden ze daar
wel hun eigen weg in. Dan is het dus wederom geen dieet maar wordt het een
leefstijl. En als diëtist heb je dan nog genoeg te vertellen. Want iets weglaten
uit je eetpatroon is een ding, maar wat kan je dan allemaal wél gebruiken?
Met
het weglaten van suiker en suikerrijke dranken is het een kwestie van wennen.
Maar er zijn zoveel vervangers van suiker dat het mogelijk alleen wennen is aan
een minder zoete smaak of minder vaak een zoete smaak (bijvoorbeeld suiker
weglaten uit koffie en thee en wel light frisrank kiezen). Het weglaten van wit
meel en witte graanproducten en deze vervangen door volkoren varianten, niet
alleen in brood maar ook in deegwaren en pasta. Roomboter vervangen door olie
en in het algemeen minder vet gebruiken. Minder zout gebruiken. Hoe maak je dan je gerechten smaakvol? Wij
diëtisten hebben nog genoeg te vertellen.
