Eind november kijk ik op NPO2 een documentaire die heet Vlees, wat kost het ons? De vraag die hierin centraal staat is hoe je als consument het best kan kiezen voor vlees: waar moet het vandaan komen, hoe moet het ‘geproduceerd’ worden, met welk voer moet het dier gevoed zijn? Wanneer ben je een ethical carnivore?
De getallen die worden genoemd over vlees en de vleesindustrie doen me duizelen. Wereldwijd is de vleesconsumptie de afgelopen 50 jaar verdubbeld. We eten samen 65 miljard dieren per jaar en dit aantal zal naar verwachting opnieuw verdubbelen. Het gaat dan om 300 miljoen runderen, 1,4 miljard varkens, 1 miljard schapen en geiten, 5 miljoen paarden, 2 miljoen kamelen, 3,5 miljard eenden en kalkoenen, 60 miljard kippen. Gemiddeld eten we dan per persoon 9 dieren per jaar. In Nederland in 2012 aten we 84 kg vlees per persoon.
Bij inzoomen op de consumptie van kip, kun je zien dat we daarvan wel 5x zoveel zijn gaan eten in vergelijking met 50 jaar geleden. Dat komt vooral doordat het goedkoop is en doordat het heel veel wordt gebruikt in de fastfood industrie. Als we dat zo ontzettend veel meer zijn gaan eten, hoe komt het dan dat als je door een landschap rijdt, je hooguit koeien of schapen in de wei ziet staan en zelden kippen? Dat komt doordat de kippen worden gehouden in enorme schuren.
Op 1 boerderij worden er jaar 5.5-6 miljoen kippen gehuisvest tot aan hun slacht. In Nederland eten we 6.5 miljoen kilo kip per week met z’n allen. Een kip leeft ongeveer 5-6 weken in zo’n schuur en in die tijd wordt een kuikentje van 50 gram vetgemest tot een vleeshomp van ruim 2 kilo. Deze snelle groei zorgt voor veel welzijnsproblemen (de plofkip). Als je dat vergelijkt met 60 jaar geleden dan kun je spreken over een dubbele verdubbeling: twice the size in half the time. In 2010 werden er in Nederland 465 miljoen vleeskuikens geslacht. Op elk moment leven er in Nederland dan ook ruim 44 miljoen vleeskuikens, verspreid over zo’n 680 pluimveebedrijven.
Om te kunnen bepalen hoezeer je dan ethisch verantwoord vlees, of in dit geval: kip, kunt eten, is er een manier bedacht om te bepalen wat de meest efficiënte manier is om vlees te produceren. Welk manier heeft het minst effect op ons milieu (environmental impact)? Daarbij wordt gekeken naar de levenscyclus analyse. Als het gaat om de hoeveelheid voer die een kip eet, naar huisvesting en huisvestingsduur, naar verlichting, verwarming, vervoer en slacht dan is de kip in de schuur, de plofkip, het meest energie-efficiënt en daarmee het meest groene vlees.
Maar of dat nu de meest diervriendelijke manier is, daar wordt in deze analyse niet naar gekeken. De Stichting Wakker dier vat het leven van een plofkip op deze manier samen: Plofkip is een gangbaar vleeskuiken dat voldoet aan de Europese minimum wetgeving. Dat betekent dat het:
•met 20 kuikens op één vierkante meter leeft;
•al na 42 dagen wordt geslacht;
•na 42 dagen al ruim twee kilo weegt;
•nooit naar buiten mag;
•in meer dan de helft van de gevallen kreupel is door voetzweren, brandhakken en gewrichtspijn;
•gemiddeld drie dagdoseringen antibiotica krijgt in haar korte leven
Terugkomend op de getallen waarmee ik begon, zit denk ik de oplossing in het vinden van ethisch verantwoord vlees in de hoeveelheid. Want 84 kg vlees per persoon per jaar is 230 gram per dag. Dat is de dubbele hoeveelheid van wat we nodig hebben.
Volgende week in mijn blog meer hierover, dan ingezoomd op de koe.
