Spaarstand

Veel gestelde vraag op het spreekuur: hoe komt het dat als je een tijdje aan het afvallen bent, het niet meer zo snel gaat als in het begin?

Meer calorieën bij een hoger gewicht

Daar zijn meerdere verklaringen voor. De eerste is: hoe lager je gewicht is, hoe minder voeding je lichaam nodig heeft. Om je lichaam in stand te houden, heb je een bepaalde hoeveelheid energie ofwel calorieën nodig. Dat is om te kunnen ademen, om onze organen te laten werken, om onze lichaamstemperatuur op peil te houden. We noemen dit het rustmetabolisme. Twee derde van alle calorieën die we op een dag eten, hebben we hiervoor nodig. De overige calorieën zijn voor voedsel verteren, al onze activiteiten, lichaamsbeweging en sport. Hoe meer gewicht we hebben, hoe meer calorieën ons lichaam nodig heeft. Maar andersom geldt dat dus ook. En als je 10 kilo bent afgevallen, dan heb je minder calorieën nodig om je gewicht stabiel te houden. Overigens zijn dat geen hele grote verschillen. Zo’n 65 calorieën per dag. Maar als je nog verder wilt afvallen, moet je dus nóg weer wat minder calorieën eten.

Spaarstand

Ten tweede is het zo dat bij mensen die afgevallen zijn, hun energiegebruik enigszins in de spaarstand komt. Ze hebben verbranden minder calorieën dan mensen die nooit een dieet hebben gevolgd om af te vallen. We noemen dat adaptieve thermogenese. Hoe vaker je pogingen hebt ondernomen om af te vallen, hoe vaker je een dieet hebt gevolgd, zegt dus iets over hoeveel calorieën je kunt eten op een dag.

Meer eten

De derde verklaring is dat je ongemerkt toch weer wat meer gaat eten. Een dieet volgen is nu eenmaal heel erg moeilijk. Je vervalt makkelijk (onbewust) weer in oude gewoontes: dropjes uit de snoeppot op het werk, gedachteloos iets eten bij de tv, bij het avondeten nét iets meer opscheppen. Of je zwicht toch eerder voor een ijsje of gebakje dan in het begin, toen je nog ontzettend gemotiveerd en streng voor jezelf was. Vaak komt dat ook doordat je al afgevallen bent. En dat merk je: je kleding zit niet meer zo strak, je kunt weer makkelijker bewegen en bukken, het sprintje naar de trein gaat beter, je voelt je minder zwaar en futloos, je zit beter in je vel. De grootste drijfveer van het afvallen is daardoor deels weggevallen.

Krachttraining
Maar wat kun je zelf doen om weer succesvol door te gaan met afvallen? Krachttraining kan helpen. Door de samenstelling van je lichaam te veranderen, kun je je verbranding ook weer verhogen. Trainen dus. Dat kan met gewichten of door oefeningen te doen waarbij je je eigen lichaamsgewicht gebruikt: squats, lunges, planks , pull-ups push-ups, etc). Ons lichaam bestaat uit spiermassa, organen, botten, vetmassa en vocht. Met name de hoeveelheid spiermassa bepaalt hoe groot onze verbranding is. Dus door het opbouwen van meer spieren, verhoog je je verbranding. En dat kan zowel gewichtsverlies als uiteindelijk gewichtsbehoud ten goede komen.