In een bijlage van
De Volkskrant van afgelopen weekend stond een artikel over de total body scan.
In Duitsland bestaat de mogelijkheid al om in een privé kliniek deze scan te
gebruiken bij preventieve diagnostiek. In Nederland is dit nog niet toegestaan,
maar minister Schippers overweegt deze mogelijkheid. Daarom onderzoekt De
Gezondheidsraad wat de voordelen en nadelen zijn.
In het artikel
wordt beschreven dat mensen deze preventieve scans laten doen (op eigen kosten,
het wordt niet vergoed), om een gevoel van veiligheid te krijgen. Dit is
natuurlijk een schijnveiligheid. Buiten het feit dat dit een momentopname is,
valt absoluut niet met zekerheid te zeggen of iemand gezond is. Aan de
universiteit Greifswald wordt nu onderzoek gedaan naar het nut van de total
body scan bij het ontdekken van afwijkingen en in welke mate het zinvol was dat
het vroegtijdig werd ontdekt. De onderzoekers merkten op dat ‘de meesten van de
30.000 proefpersoenen die de scan ondergingen, ondanks uitgebreide voorlichting
de indruk hadden dat zij na afloop naar huis zouden gaan met de wetenschap of
zij gezond waren of niet.’
Je kunt je afvragen
of de total body scan werkelijk tot gezondheidspreventie te rekenen valt. Het
is heel passief, het is maar een moment en het meet lang niet alles wat een
risico vormt voor de gezondheid. Op een heel andere manier zouden mensen bezig
kunnen zijn met gezondheidspreventie. Denk maar aan niet roken, matig alcohol
gebruiken, veel bewegen en natuurlijk gezond eten.
Dit voelt voor veel
mensen heel anders dan even een scan laten maken. Het veranderen van je eet- en
leefpatroon kost tijd, discipline, vraagt dagelijks aandacht en toewijding. Er is
gedegen kennis voor nodig en uitermate grote inzet. Niet op een moment, maar elke
dag opnieuw. Een gezond leefpatroon krijg je niet zomaar even. Een scan wel.
In mijn werk ben
ik, samen met mijn collega diëtisten, Volksgezondheid (voorheen GG&GD) en
de Gemeente Utrecht betrokken bij gezondheidspreventie. Dit houdt in dat wij in
de wijken, op scholen, kinderdagverblijven, speeltuinen, (sport)kantines,
buurthuizen, moskeeën, bibliotheken etc. voorlichtingen, scholingen en cursussen geven over
gezond eten. En hoe je dit kunt toepassen voor jezelf, je gezin en in een
voorbeeldfunctie in je werk en in de wijk waar je woont. De financiële middelen
die wij hiervoor beschikbaar hebben, zijn in de afgelopen jaren steeds
beperkter geworden. Dat is heel jammer en eigenlijk ook niet uit te leggen als
je het artikel in De Volkskrant leest. Want ook hierin wordt verteld dat de
total body scan niet alleen voor de betalende patiënt geld kost. Bij de
uitslagen van de test die vragen om vervolgonderzoek (die 20%), wordt reguliere
gezondheidszorg ingezet en dat gaat wel ten koste van de gezondheidszorg. Lijkt mij dat die kosten beter ingezet kunnen
worden in actieve gezondheidspreventie.