donderdag 9 april 2015

Afslankprogramma

Deze week lees ik in De Volkskrant over afslankprogramma’s en dat hun effectiviteit zelden wetenschappelijk is aangetoond. In de Verenigde Staten hebben onderzoekers 4200 studies bekeken en 39 daarvan bleken zo opgezet te zijn dat het meetbaar is of de behandeling zinvol is: door er een controle groep bij te hebben die niet deelneemt aan het programma maar die met verstrekte informatie zelfstandig aan de slag gaat met afvallen.  Van de 32 grote commerciële afslankprogramma’s is voor slechts twee bewijs dat deelnemers na een jaar meer gewicht kwijt zijn dan een controlegroep. En dan nog is het effect maar minimaal: een verschil van 3-5% meer gewichtsverlies ten opzichte van de controlegroep.

In het Volkskrant artikel is de mening gevraagd van universitair docent Anne Roefs (Universiteit Maastricht), die de psychologie van eten onderzoekt. 'Het komt erop neer dat mensen af zullen vallen op elk dieet, als ze het maar volhouden', zegt Roefs. 'Een onderzoek uit 2009 toont aan dat het met name om de motivatie gaat: hoe gemotiveerder de proefpersonen waren, hoe meer ze afvielen.’
Uit het onderzoek bleek dat Weight Watchers en Jenny Craig het best werkten, ook nog na 1 jaar was er (een klein) verschil tussen de deelnemers en de controlegroep. Mogelijk heeft het succes te maken met de opzet van het programma: gestructureerd en met persoonlijk contact.  Programma's via het internet blijken het minst effectief.
Zoals Anne Roefs zegt, motivatie om af te vallen speelt inderdaad een grote rol bij het behalen van succes. Bijna alle cliënten die met overgewicht of obesitas op mijn spreekuur komen, willen wel afvallen. Maar het lukt hen lang niet altijd dit ook werkelijk te doen. Dat heeft te maken met gedrag en hoe moeilijk het is om gedrag te veranderen.
Daarnaast komen er veel mensen op mijn spreekuur die hun hele leven al hebben geprobeerd af te vallen, die elk dieet geprobeerd hebben. Ook zij zullen herkennen dat elk dieet werkt om af te vallen zo lang je het maar volhoudt. Maar door al die diëten zijn zij het spoor compleet bijster. En zijn ze door het jojo-effect vaak zwaarder dan ooit. Als ze bij mij terechtkomen dan is dat meestal vanwege obesitas en daaraan gerelateerde gezondheidsklachten. Door hun overgewicht en hun leefstijl hebben zij een chronische ziekte gekregen. Diabetes, hart- en vaatziekten, artrose. Als zij het advies krijgen gezond te gaan eten, dan weten ze niet meer wat dat is.
De naam diëtist is enerzijds een beetje ongelukkig. Het doet vermoeden dat cliënten opnieuw een dieet moeten volgen. Maar het is naast adviezen over wat te eten bij bijvoorbeeld diabetes of hart- en vaatziekten ook de ‘normale gezonde voeding’ die we met de cliënt bespreken en begeleiding bij leefstijlverandering. De naam diëtist is beschermd: alleen zij die de HBO opleiding Voeding en Dietetiek hebben afgerond mogen zich zo noemen. In tegenstelling tot voedingsdeskundige, voedingskundige of gewichtsconsulent.
Goede begeleiding maakt het verschil tussen falen en succes. Je kunt ergens gemotiveerd aan beginnen maar de diëtist helpt de motivatie te behouden.
----------------------------------
Vind je mijn blogs leuk om te lezen? Deel ze dan met vrienden of collega's via social media.