Deze week
is Nederland in de ban van eieren. De grote vraag: wel of niet eten? Dat
komt door Fipronil, een stof die aangetroffen is in eieren. Maar wat is het
eigenlijk? Fipronil is een insecticide dat gebruikt wordt om luizen te
bestrijden en dat zeker niet in eieren thuishoort. Dat het nu wel in sommige
eieren terecht is gekomen, zorgt voor enorme onrust. Op het journaal, in kranten,
op social media gaat het alleen nog maar over eieren. Ik snap dat mensen
daardoor wel voorzichtig zijn en vooral dat het veel vragen oproept.
Gelukkig
hoor ik ook veel tegengeluiden. Er zijn voor (gif)stoffen normen vastgesteld
waarboven de mens klachten zou kunnen ervaren van het gebruiken van deze stof.
In De Volkskrant lees ik: “Wie de bewuste eieren eet gaat weliswaar over de
norm heen, maar de kans dat dit ook gezondheidsproblemen oplevert is klein,
zeggen Ivonne Rietjens, Martin van den Berg (toxicologie, Universiteit Utrecht)
en Martijn Katan (voedingsleer, Vrij Universiteit). Katan illustreert: 'In Sri
Lanka zijn er zeven gevallen van mensen die probeerden zelfmoord te plegen met
fipronil. Die dronken een heel flesje leeg en kregen miljoenen keren de
dosis binnen die in de eieren zit. Zij
werden beroerd, maar mochten tussen de twee en vier dagen later het ziekenhuis
alweer verlaten'.”
Op
Twitter zie ik mijn eigen gedachten verwoord door een collega diëtist: “Deden
we maar net zo hysterisch over junkfood als dat we nu doen over eieren. Dan was
NL in één klap gezonder. #spreekuur #diëtist” (bij dezen dank Janet Noome!)
En ook
kom ik deze tweet tegen: “Gif bestaat niet, het is de dosis die bepaalt of iets
giftig is of niet. (sola dosis facit venenum, Paracelsus, 1493-1541) #eieren
#fipronil”
Natuurlijk
is het goed dat er gewaarschuwd wordt voor stoffen die niet thuishoren in ons
voedsel. Het is belangrijk dat de NVWA strenge regels handhaaft, dat zeggen ook
Rietjens, Van den Berg en Katan. Deze regels dragen bij aan onze
voedselveiligheid. Het is vooral de onrust en lichte paniek die mij enigszins
irriteert. Dat komt denk ik ook doordat ik op mijn spreekuur dagelijks een
kijkje heb in de eetgewoonten van mensen. Kant en klaar, fastfood, frisdrank, energydrinks, alcohol, bewerkt voedsel, chips,
zoutjes, maaltijdmixen, suikerrijk voedsel, grote hoeveelheden (bewerkt) vlees.
In de zomer gaat de barbecue minstens wekelijks aan, licht verbrand vlees wordt
zonder nadenken volop gegeten. Noem maar op. Daar maken mensen zich weinig of geen
zorgen over.
Martijn
Katan benoemt dit ook in het Volkskrant artikel: “De risico's vallen bovendien
in het niet bij die van alledaagse zaken als zonnebanken, de uitlaatgassen van
scooters en alcohol, aldus Katan. 'Eigenlijk zou je de giftigheid van zo'n ei
moeten uitdrukken in glazen rode wijn per dag. Mensen zouden ervan opkijken:
het zou gaan om een heel klein drupje per dag.' De paniek om de eieren is in
dat licht ietwat buitenproportioneel, vindt hij.”
Deze
week staat voor mij dus in het teken van uitleggen en relativeren. En af en toe
gewoon een eitje eten.