donderdag 7 november 2013

Schoolontbijt


Deze week is op veel basisscholen Het Nationaal School Ontbijt. In deze week wordt op de scholen het ontbijten samen gedaan. Dit is een jaarlijks terugkerend evenement om onder de aandacht te brengen dat ontbijten belangrijk is in een gezonde leefstijl. Ook is het nog zo dat veel kinderen ’s morgens nog niet ontbijten voordat ze naar school gaan. Gelukkig loopt dit aantal wel terug. NOS berichtte op hun website dat op dit moment 15% van de kinderen niet of niet dagelijks ontbijt.
In Utrecht is het per stadsdeel en per wijk heel wisselend of er dagelijks wordt ontbeten. In de wijk waar ik zelf veel werk en waar ik heel veel kinderen op het spreekuur zie, ontbijt ruim 30% van de jeugd minder dan 5 dagen per week, terwijl dit stadsbreed voor gemiddeld ruim 20% van de jeugd geldt.
Ik zie daarom ook het nut van het schoolontbijt wel in. Toch was er in de media deze week veel te doen over het schoolontbijt. Foodwatch liet weten dat zij vonden dat het Nationaal School Ontbijt is gekaapt door de voedselindustrie. Zij vonden dat er op de ontbijttafels veel ongezond eten stond: te zoet, te zout en te vet. En dat het ontbijt werd gedomineerd door brood, beleg van bekende merken (denk aan hagelslag, halvarine, kaas) en sappen in pakjes. Hun kritiek was dat er geen verse groente en fruit bij het ontbijt was. De organisatie van Het Nationaal SchoolOntbijt gaf aan dat het inderdaad wenselijk is dat dit wel zo is, en dat dat in het verleden ook zo was, maar dat dat logistiek problemen opleverde vanwege bederfelijkheid.
Als ik keek naar de foto’s die op diverse plaatsen van het schoolontbijt zijn genomen, dan zie ik inderdaad allerlei soorten beleg, maar ook kannen water en glazen melk op de tafels staan. Want gelukkig heeft school zelf ook een hand in hoe het ontbijt wordt geserveerd en wat er naast de standaard die geleverd is nog meer op tafel kan. Daarnaast zou de school kunnen samenwerken met lokale telers en aanbieders van groente en fruit, en wellicht kan hun betrokkenheid ook leiden tot een aandeel in de ontbijttafel. En natuurlijk zouden scholen een diëtist bij het ontbijt kunnen betrekken die ouders en kinderen vertelt over gezonde keuzes bij het ontbijt.
Het Netwerk Kinder Diëtisten heeft ook gereageerd op vragen die Foodwatch stelde over Het Nationaal SchoolOntbijt. Zij geven in hun reactie aan: ‘Behalve aandacht voor het nutritionele aspect is het ook belangrijk om te kijken naar het belang van het ontbijt in cultureel en sociaal opzicht. Het ontbijt is een belangrijk eetmoment in het Nederlandse eetpatroon. Het verbetert prestaties en concentratievermogen. En is van belang voor het op gang brengen van de maag-darm motoriek en betere bloedglucose regulatie. Door gezamenlijk een maaltijd te gebruiken in de klas worden kinderen en leerkrachten gestimuleerd om ontbijtgewoontes onder de loep te nemen.’

En wat zou er dan volgens diëtisten het best op de ontbijttafel kunnen staan? Een boodschappenlijstje:
Vers gebakken volkorenbrood en broodjes, volkoren knäckebröd en volkoren beschuit
Kuipje halvarine
Appelstroop
Plakjes 30+ kaas
Pindakaas of notenpasta
Tonijnsalade, zalmsalade, selleriesalade
Jam
Halfvolle melk en halfvolle yoghurt
Muesli
Vers fruit
Water en/of thee
Kerstomaatjes, komkommer