Koeken

Op het spreekuur komt een 13-jarig meisje. Ze is 30 kg te zwaar. “Tja, zegt haar moeder, ik heb gezegd dat we er nu echt wat aan moeten gaan doen. Maar ze moet het natuurlijk ook wel zelf willen, hè. En ze heeft natuurlijk ook wel aanleg ervoor.” Ze vertellen dat het moeilijk is om kleding voor haar te kopen en dat dat eigenlijk de directe aanleiding was om een afspraak te maken.

Ze vertellen dat ze al begonnen is met wat veranderingen in het eetpatroon. Eerst at ze stroopwafels of chips na schooltijd en nu is dat ontbijtkoek of een eierkoek. En dat ze nu water mee naar school neemt in plaats van siroop. Ik beaam dat dat goede veranderingen zijn. Ze hebben dus vooral aanpassingen gemaakt in drinken en tussendoortjes en ik merk dat ze hierover ook de meeste vragen hebben. Wat zijn nou goede tussendoortjes?

Ik lees de twee dagen dat ze haar eten en drinken heeft genoteerd in een eetdagboek. Ik zie vooral op een weekenddag heel veel eetmomenten en heel veel tussendoortjes. Ik mis eigenlijk de basisvoeding: volkorenbrood, zuivel, fruit en groenten. Het eetverslag laat een overdaad aan rijstwafels, eierkoeken, ontbijtkoek, sultana en glazen appelsap zien. Op een schooldag ziet het er wel wat beter uit. Meer structuur, minder eetmomenten, meer basisvoeding: voeding die je lichaam écht wat oplevert aan voedingstoffen, vitamines, mineralen en voedingsvezels.

Ik vertel haar en haar moeder dat juist de basisvoeding meer aanwezig mag zijn. Ze hebben vooral vragen over tussendoortjes (wat ook wel typerend is als je 30 kilo overgewicht hebt, maar dat zeg ik niet) maar een tussendoortje is iets kleins wat je tussen de hoofdmaaltijden door eet. En dat een gezonde voeding bestaat uit  volkorenbrood met  beetje smeersel en beleg, halfvolle zuivel, elke dag twee keer fruit en een warme maaltijd met groenten, aardappels, rijst of pasta en vlees(vervanger) of vis. Daarnaast heb je eigenlijk niet zoveel nodig. Dat zijn we wel gewend en dat vinden we lekker, maar het hoeft niet. Bovendien kunnen fruit en groenten prima als tussendoortje dienen. Een bakje yoghurt of kwark ook. Als je dan daarnaast nóg een tussendoortje zou willen, dan is het feit dat het ‘gezond’ is minder belangrijk: als het maar klein is en niet zo vaak voorkomt. Een roomboterkoekje of een stukje chocolade is prima, zolang het klein is en het bijvoorbeeld alleen na schooltijd voorkomt.

Ik vertel de moeder en dochter dat de appelsap zo’n 5 klontjes suiker oplevert per glas, en dat ze daarmee zo’n 15-20 klontjes suiker per dag mee kan besparen als ze het vervangt door water of thee en af en toe een light frisdrank. Dat zijn elke week 105 – 140 klontjes suiker. Daarnaast bevatten de eierkoeken, rijstwafels en ontbijtkoek veel koolhydraten (suikers) en maar weinig vitamines en voedingsvezels.

Hun intenties waren goed, ze zijn ook wel goed van start gegaan, maar door meer informatie en adviezen van mij, is de kans dat het succesvol(ler) wordt, wel groter.