Aangemoedigd door mijn blog over verhalen uit de spreekkamer, liet mijn collega weten dat het misschien ook eens goed is om te schrijven over hoe vaak de cliënten op het spreekuur het gevoel hebben dat ze dingen helemaal fout doen. En toen ze me dat zei, wist ik inderdaad precies wat ze bedoelt. Want als je anders wilt gaan eten en je leefstijl wilt aanpassen, dan gaat dat over het algemeen niet zonder slag of stoot. Of zonder dat je daarin een keer een ‘foutje’ maakt.
Onderwerp van gesprek is zeer regelmatig het ‘in de fout gaan’. Ik vind het ook altijd jammer om te horen dat mensen dat benoemen als ‘zondigen’. Ik bedoel dat dan als: in tegenstelling tot bewust een keuze maken en lekker genieten van een extraatje. Tijdens het gesprek met de cliënt ga ik in op wat de cliënt mij vertelt over de fout die gemaakt is. Daarbij zeg ik dat men niet te hard over zichzelf moet oordelen.
De mensen die vertellen dat ze ‘foute dingen’ eten en voelen zich enorm schuldig daarover of zijn er heel boos en gefrustreerd over. Meestal leidt dat tot nóg meer eten, want, zo voelen zij: ‘het is toch al verpest’. Zo raken ze erg teleurgesteld in zichzelf en krijgen ze het idee dat ze het niet kunnen. Dit negatieve gevoel van falen zorgt vaak voor een terugval in oude gewoontes. Het vervelende is dat het dan ook echt zo is. Het foutje leidt tot stoppen met het volgen van dieet of de nieuwe leefgewoonte.
Gelukkig stopt niet iedereen met het dieet of de leefstijlverandering, maar wat ik wel vaak hoor is dat het opnieuw de draad oppakken uitgesteld wordt. Mensen zeggen vaak: morgen ga ik er weer mee verder of maandag ga ik weer opnieuw beginnen.
Die gedachte is jammer. Het is veel krachtiger om niet te denken dat het morgen het beter wordt, maar pak nú op waar je gebleven was. Blik terug zonder oordeel over jezelf maar kijk vooruit hoe je een volgende keer beter kan handelen of stel je doelen bij. Steek je kop ook niet in het zand, durf eerlijk te zijn en gun jezelf weer de tweede kans. Welke gedachten zijn helpend en welke niet, kloppen die gedachten eigenlijk wel?
Samen gaan we na waar de fout vandaan kwam. Soms stellen mensen veel te hoge eisen aan zichzelf. Het echte zwart-wit denken, alles of niets. Veel snoepen versus helemaal niet snoepen. Overeten versus veel te weinig eten. Het bijstellen van eisen kan enorm helpen met het haalbaar maken van een doel. Om af te vallen is het helemaal niet nodig om letterlijk te stoppen met snoepen. Wel het doseren en het snoepgedrag in de hand houden. Tussen deze twee zit een wereld van verschil.
Zo zijn er nog wel meer voorbeelden te noemen waar een fout door veroorzaakt kan worden. Maar op het moment dat mensen in de gaten krijgen wanneer, hoe vaak en in welke situatie deze fout voorkomt, dan krijgen ze er grip op.
