Obesitas en omgeving

In de Britse krant The Guardian lees ik half januari een artikel dat gaat over obesitas in Engeland. Ze noemen het zelfs The UK’s Obesity Crisis. In 2007 hebben experts voorspeld dat de helft van de Britten in 2050 obesitas zal hebben, maar een recentere voorspelling geeft aan dat 60% van de mannen en 50% van de vrouwen obees zal zijn in 2050.

Natuurlijk zijn er al allerlei mogelijke oplossingen bedacht om dit probleem aan te pakken. Zo wordt onder andere genoemd dat bedrijven en andere grote organisaties met veel invloed gezondheidsproblemen zouden moeten aanpakken. Denk hierbij aan voeding, alcohol, lichaamsbeweging en gezonde werkomgeving. Toch, zegt de auteur van het artikel, is er waarschijnlijk evenveel waarde te hechten aan een andere oplossing: het veranderen van de omgeving waarin mensen leven.

Bijvoorbeeld creëren van groene omgeving waarin mensen graag gaan fietsen en lopen. Daarbij zijn fietspaden nodig, fietsenrekken of stallingen, brede wandelpaden en goede verlichting. Daarnaast worden parken genoemd, waar mensen kunnen sporten, ontspannen en kinderen kunnen spelen. Ook wordt geopperd dat trappen en trappenhuizen aantrekkelijker gemaakt moeten worden zodat mensen niet meteen naar de lift lopen in flats en kantoorgebouwen, maar de trap gaan nemen. En er wordt genoemd dat huizen gebouwd moeten worden met grotere keukens die voldoende ruimte voor voorraadkasten, en het voorbereiden en koken van maaltijden hebben. Dit bevordert gezond eten. Er wordt zelfs geluidsoverlast besproken en dat dit beperkt zou moeten worden tot een minimum want geluidsoverlast is stressvol en daarom ongezond. Tot slot is er een pleidooi voor goedkoper bouwen van gezonde woningen door gebruik te maken van schone energie en zonnepanelen, zodat mensen niet gedwongen zijn te kiezen tussen duur maar gezond en goedkoop maar ongezond.

Als ik kijk naar Utrecht, dan is er al veel van bovenstaand aardig goed geregeld. En hoewel ik denk dat al het genoemde goede argumenten zijn ter verbetering van de omgeving, wat vervolgens leidt tot gezondere bevolking, vraag ik me ook af waar de eigen verantwoordelijkheid van mensen hierin te plaatsen is. Want naar buiten kunnen gaan wil niet zeggen dat dit wordt gedaan. En voldoende ruimte hebben om te koken wil niet zeggen dat er wordt gekookt.



Een ander omgevingsaspect wat ik van onschatbare waarde vind is het geven van het goede voorbeeld: door ouders, familie, buren, wijk, vrienden, school, noem maar op. Want goed voorbeeld doet volgen. 

Op een andere manier is dit systeem ook toe te passen. Dat wordt social marketing genoemd. Ook dit wordt sinds een aantal jaar breed ingezet. Zie het als sluikreclame zoals in films. Maar in plaats van een snapshot van een frisdrankmerk, biermerk, chips of iets dergelijks zie je dan op veel plekken gezond eten zoals water, fruit en groenten. Dat is op scholen, in buurthuizen, sportkantines, op werkplekken, in kantines van bijvoorbeeld speeltuinen, noem maar op. Zo wordt er bij mensen onbewust een zaadje geplant wat uiteindelijk leidt tot andere keuzes.

Wat is het voorkomen, ontstaan en beperken van obesitas toch ingewikkeld.